|
|
 Монголын их хаан Чингисийн Их Засаг хэмээсэн яруу сайхан нэр, өвөрмөц
гүн агуулгатай хууль цааз манай ард түмний соёл иргэншлийн бүхий л
түүхийн туршид Монголчууд болон Монголыг судлаач, сонирхогчидын
анхаарлыг үргэлж татаж ирсэн. Монгол эх түүх, хууль цаазаа эрдэнэт хүний
ёсоор дээдэлж хүндэлж, чөлөөтэй судлан боловсруулах өргөн бололцоо
нээгдсэн өөрчлөх байгуулалтын өнөөгийн нөхцөлд Чингис хааны их засаг бүр
ч илүү их сэтгэл эзэмдэж байна. Монгол үндэстнийг нэгтгэж, төвлөрсөн
хүчирхэг улсыг үүсгэн, хэзээ ч гандан бууршгүй мөнхөд дурсагдах гавьяа
байгуулсан. Эзэн богд Чингисийн их засгийн үүсэл, шинж, онцлог, бүтэц
түүнийг монголын ба гадаадын олон эрдэмтэн, мэргэд ихээхэн судалсаар
ирсэн. Энэ хуулиас хааныг сонгох, бишрэх,
төрийг засах тэгшитгэх, улсын гадаад, дотоод бодлогыг явуулах, цэрэг,
иргэнийг захирах, улс үндэс, газар нутаг, ус бэлчээр, ан амьтан, мал
сүрэ
...
Дэлгэрэнгүй»
|
 -Хятадуудыг давраах болсон албан тушаалтанг илрүүлэн Монгол улсаас хөөж гаргая--Монголчууд хүчтэний өмнө хүчгүй нь буруутай гэдэг. Гэтэл хүний нутагт түр хугацаагаар амьдарч байж, хүчтэний царайг харуулдаг. Харуулаад зогсохгүй дайрч, хүний амийг егүүтгэдэг харийнхан ихсэв. Хятадуудыг Монголчууд зүгээр нэг "дотор хүн" гэж нэрлээгүй юм. Боломжийг харж давардаг, давраад зогсохгүй улам цаашилдаг ямаан омогтой тэднийг Монголчууд "урдаас ирээд уурга минийх, уургаа аваад адуу минийх" хэмээн ёгтолсон хэрэг. Хараад байхад, сүүлийн үед Монгол улсад маань амьдарч байгаа харийнхан, ялангуяа хятадууд улам л даврах болсон. Үүний жишээ ч Дорноговь аймгийн Айраг суманд болсон хүн амины харамсалтай гэмт хэрэг юм. -Хятадууд жирийн Монголчуудын талхыг булааж, баялгаар маань гараа угааж, угаадсаа бидний уудаг ундны ус руу юу ч болоогүй мэт асгах болов. Тэд ингээд зогссонгүй. Монгол нутгийн маань өнцөг булан бү ... Дэлгэрэнгүй» |
|
"Даяар Монгол" хөдөлгөөн
 |
|
|
|
Нар сараа барин тангараглая Хоржийлоо, Хоржийлоо, Хоржийлоо
|
 Хүн
төрөлхтний түүхэнд хамгийн их нөлөө үзүүлсэн эртний улсуудын нэг нь Хүн
юм. Мөнгөн улсын мөхөл сүйрэлтэй холбоогүйгээр, харин хөгжлийнх нь
явцад аажим төлөвшиж буй болсон улс гэдэг. Мөнгөн, Хүн гэдэг нь нэгэн
улсын хоёр нэр ч хэмээж буй. |
 XIII
зуунд, "Нууц товчоо” бичигдсэнийхээ дараахан халдлагад өртөн, нэгэн
этгээд дундаас нь хэдэн хуудсыг урж тасдан хаясан гэнэ. Чухам энэ
гээдсэн хэсэгт Чингис хаан охин урагтаа соёрхол өргөн, эзэмшил газруудыг
хувиарласан хэсэг байсан бололтой. Өөрөөр хэлбэл Их Монгол гүрний засаг засаглалд Чингис хааны охид, хатдын эзлэх хувь, үүрэг роль маш тодорхой туссан хэсэг байж. |
|
Монголчууд бид нүүдэлчин ард түмэн. Манжууд мөн л нүүдэлчин улс. Харийн хүмүүс биднийг нийлүүлээд "Зүүн Татар" гэх болно. Зүүн татаруудыг Хянганы нуруу хүртэл Монгол Татар, Хянганын нуруунаас Солонгосын Мөнхийн цагаан уул хүртэлх нүүдэлчдийг түрэг хэлтэн Нүчэнг Татар гэж нэрлэдэг байна. Тэд түүхийн удаан хугацаанд хоорондоо нүдэлдэж, авгай хүүхдээ булаацалдсаар алийг нь аль гэхийн аргагүй яс үндэс, хэл заншил нь холилдсон гэнэ лээ. Гэхдээ 12 зууныг хүрэхэд Зүрчдийн Алтан Улс, Хамаг Монгол гэх үндсэн хоёр бие даасан бүлэгт хуваагджээ дээ. Монголын их гүрний үед Алтан улсыг доройтуулснаар Зүрчин аймгууд Монголчуудын хавсарга болж хоёр зууныг өнгөрөөсөн билээ. Монголын Юань гүрнийг мөхсөний дараа Зүрчнийг захирч байсан Мөнх Төмөр босогчд ... Дэлгэрэнгүй» |
|
Даяар Монгол хөдөлгөөн-ий зүгээс  Дээд тэнгэрээс заяатай хөх Монголчууд минь сар шинэдээ сайхан
шинэлээрэй! Эх хэл,соёл уламжлалаа дээдэлж сайхан баярлаарай!
Монголчууд биднийг эцэг тэнгэр,эх газар дэлхий маань ивээх болтухай!
Монголын Хөх тэнгэр үргэлжид цэлмэг байж,Монголчууд бидний ухаан
үргэлжид цэцэн байх болтухай! Монгол төр маанü эвтэй хүчтэй байж Монгол
үндэстний хөгжил дэвшил үүрд мандан бадраг! Дэлхийн өнцөг бүрт байгаа
Монголчуудаа сар шинийн баярын мэнд дэвшүүлüе! |